Ne gemi ne de ucak - Ekranoplan – Proje 903,

1967 yazinda Amerikan Savunma Bakanligi analistleri, casus uydular tarafindan Hazar Denizi kiyisindaki Kaspisk bolgesi aciklarinda cekilmis bir uydu fotografindaki devasa aracin sirrini cozememis, icinden cikamadiklari bu fenomene "Hazar Denizi Canavari" adini takmislardi.

Muamma bundan on yil sonra cozuldu. Canavar, aslinda Sovyet lideri Nikita Kruscev’in yakin arkadasi aerodinamik uzmani Rostislav Alekseyev’in gelistirdigi ve Ekranoplan olarak isimlendirdigi yeni bir tur hava tasitiydi. Ekranoplan surekli olarak denizin 15-20 metre kadar uzerinde ucuyor, hizli hareket edebiliyor ve daha az yakit tuketiyordu. Ayrica, tam olarak havada olmadigi icin hem hava radarlari hem de tam olarak su uzerinde olmadigi icin denizalti radarlari tarafindan da tespit edilemiyordu. Degisik modelde Ekranoplanlar, Sovyet donanmasi tarafindan uzun yillar asker (ayni anda 400-500 kisi) ve muhimmat (bir seferde yuzlerce ton) tasimak icin kullanildi. Soguk savasin bitimi ile maliyetleri ve bakimsizlik sonucu proje askiya alindi. Ekranoplanlarin en buyuk handikabi, dalgali denizlerde ucusunun riskli olmasi.

Uzmanlar karayollarindaki yuk ve yolcu trafigini denizlere aktaracak hem de bunu ucak suratiyle yapacak olan Ekranoplanlarin ulasimda bir devrim yaratacagini ifade ediyor. "yari ucak yari gemi" olarak gelistirilen gizli bir askeri projenin kod adi "Proje 903" dur.

Ceviri : MK