Türkiye'nin ilk rahim naklini gerçekleştiren Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi bugün gerçekleştirdiği yüz nakli ile Türk tıp tarihinde bir ilke daha imza attı. Uşak’ta tren çarpması sonucu beyin ölümü gerçekleşen ve ailesi tarafından organları bağışlanan 38 yaşındaki Ahmet Kaya’nın yüzü gece 03.30'da başlayan ameliyat ile 19 yaşındaki mermer işçisi Uğur Acar'a nakledildi. 12.30 itibariyle sona eren operasyonun ardından yüz nakli yapılan Uğur Acar, hastanenin yoğun bakım ünitesinde kendisi için hazırlanan özel bölüme alındı.


Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Prof.Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli Enstitüsü’nde, Uşak’ta tren çarpması sonucu beyin ölümü gerçekleşen ve ailesi tarafından organları bağışlanan 39 yaşındaki Ahmet Kaya’nın kolları ile sağ bacağı Atilla Kavdır’a, yüzü ise Türkiye’de ilk defa yapılacak ameliyatla Uğur Acar’a nakledilmesine ilişkin ameliyat saat 12.30 itibariyle yaklaşık 9 saatte tamamlandı.

AÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Doç.Dr. Abdullah Erdoğan, yüz naklinin son rötuşlarının yapıldığını ve hasta ile doktorlar henüz ameliyathaneden çıkmadıkları için naklin tamamlandığının söylenemeyeceğini açıkladı.

Uşak’ta 13 gün önce trenin altına atlayarak intihar girişiminde bulunup ağır yaralanan tekstil işçisi, 6 çocuk babası Ahmet Kaya’nın beyin ölümü gerçekleşti. Doktorlarıyla görüşen ailesi, Kaya’nın tüm organlarını bağışlama kararı verdi. Bunun üzerine Antalya’dan yola çıkan Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi ve Estetik Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki özel ekip, Sağlık Bakanlığı tarafından görevlendirilen uçakla Uşak’a ulaştı. Uşak Devlet Hastanesi’nde yaklaşık 6 saat süren operasyonla vericiden alınan iki kol, sağ bacak ve yüz, kısa sürede Uşak Havaalanı’na getirildi. Kaya’nın operasyon sırasında kalbinin durması üzerine iç organları işlevini yitirdi, kadavradan alınan göz korneaları ise, nakil için özel ambulans ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne gönderildi.

Organları nakletmek için Antalya’dan giden Sağlık Bakanlığı’na ait Hava Ambulans Uçağı’nın Uşak Havaalanı’ndaki beklemesi sırasında aşırı soğuk nedeniyle kanatlarında buzlanma meydana geldi. Bunun üzerine havaalanındaki teknik personel tarafından uçağın kanatları alkolle yıkanarak uçuşa hazır hale getirildi. Sorunun giderilmesinin ardından ambulans uçak saat 02.00’da Uşak’tan Antalya’ya gelmek üzere havalandı. Uşak’tan havalandıktan 45 dakika sonra Antalya Havalimanı’na inen uçaktaki uzman ekip, kendilerini bekleyen minibüslerle Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne geçti.

"AHMET GÜN YÜZÜ GÖRMEDİ"

Uşak’ta trenin altına atlayarak intihar girişiminde bulunan işçi Ahmet Kaya’nın beyin ölümünün gerçekleşmesi ve doktorlarıyla görüşen ailenin Kaya’nın tüm organlarını bağışlama karar ardından yengesi Fatma Kaya, cenaze işlemleri için Antalya’daki hastaneye geldi. Oldukça üzüntülü görünen ve gözyaşlarını tutmakta zorlanan yenge Fatma Kaya, "Ahmet çok iyi biriydi. Gün yüzü görmedi" dedi. İlk eşinden 6 çocuğu olduğunu ve 5 ay önce yaptığı ikinci evliliğinin yolunda gitmediğini anlatan Yenge Kaya, "Ahmet bu bağışlarla yaşayacak. İnşallah nakil olanlar gün yüzü görürler" die konuştu.

Ahmet Kaya’nın organlarının bağışlanmasına ablası Fadime Kaya’nın öncülük ettiğini ve yüzü dahil olmak üzere hiçbir organını vermekte tereddüt etmediklerini kaydeden yenge Kaya, "Ablası Fadime Kaya, doktorlarla görüştükten sonra organlarının bağışlanmasını ailecek değerlendirdik ve bağışlamaya karar verdik" dedi.

Fatma Kaya, tüm organları bağışlamalarına rağmen organlarının alınması sırasında kalbi durduğu için iç organlarının alınamadığını söyledi.

30 HASTA BAŞVURDU

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, yüz nakli için 3 aday belirlediklerini söylemişti. Dünyada kadavradan ilk rahim naklinin yanı sıra, Türkiye’de ilk çift kol naklini yapan ekibin başında yer alan Prof. Dr. Ömer Özkan, "Yüz nakli için çok sayıda hasta başvurdu. 30’dan fazla. Çoğu gerçekçi başvurmuyor. ’Yüzümü beğenmiyorum, değiştirsenize’ diyor. Bizim önceliğimiz yanık, kaza ve ateşli silah yaralanmasıydı. Biz bunu 3’le kısıtladık. Elimizde farklı kan ve doku gruplarından 3 hasta tespit ettik ve onlarla temastaydık" dedi.

Prof. Dr. Özkan, kol ve bacak naklinin 18, yüz naklinin ise 14 yaşından itibaren yapılabildiğini kaydetti.

3 ADAY ARASINDAN SEÇİLDİ

Yüz nakli için Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde; henüz 40 günlükken beşiğinde uyuduğu sırada evlerinde çıkan yangında alev alan battaniyenin üzerine düşmesi sonucu yüzünün yüzde 90’ını yanan Manavgatlı mermer işçisi 19 yaşındaki Uğur Acar’ın yanı sıra tandıra düşme nedeniyle yüzü tamamen yanan, saçı ve göz kapakları olmayan, bu nedenle de okula gidemeyen 15 yaşındaki Leyla Demirci ile eşinden gördüğü şiddet nedeniyle girdiği bunalım sonucu 18 yıl önce kendisini boğazından av tüfeğiyle vurarak intihar girişiminde bulunan ve yüzünde tahribat oluşan Zonguldaklı 49 yaşındaki Sezgin Ergen aday olarak hazırlanmıştı.


AMELİYAT 03.30’DA BAŞLADI

Bu arada, 23 yıl önce elektrik çarpması nedeniyle iki kolu ve sağ bacağını kaybeden Atilla Kavdır ile bebekken çıkan yangında yüzünden yaralanan ve uzun süredir yüz nakli olmayı bekleyen mermer işçisi Uğur Acar doktorlar tarafından ameliyata hazırlandı. Türkiye’de ilk defa gerçekleştirilecek ameliyata AÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi ve Estetik Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof.Dr. Ömer Özkan’ın başkanlık edeceği açıklandı.

Saat 03.30 sıralarında başlanan iki ameliyata da Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı’nda görevli Prof. Dr. Serdar Tüzüner, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı’nda görevli Prof.Dr. Necmiye Hadimoğlu ile Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi ve Estetik Anabilim Dalı Başkanı Yrd.Doç. Özlenen Özkan ile çok sayıda asistan doktor katıldı. Uzman ekip, yüz nakli ameliyatı ile aynı anda iki kol ve bacak nakli ameliyatını da gerçekleştiriyor. Ameliyatın yaklaşık 10 saat süreceği bildirildi.

Türkiye’nin ilk yüz nakli ameliyatının yanı sıra daha önce kol ve bacak nakli operasyonlarının ayrı yapıldığı ancak, aynı hastaya iki kol ve bir bacak naklinin de dünyada bir ilk olduğu belirtildi.

YOLDAN HASTANEYE DÖNDÜ

Antalya’nın Manavgat İlçesi’ne bağlı Gebece Köyü’nde oturan Uğur Acar’ın 40 günlükken beşiğinde uyuduğu sırada evlerinde çıkan yangında alev alan battaniyenin üzerine düşmesi sonucu yüzünün yüzde 90’ını yandı. Bir mermer atölyesinde çalışan Acar, uzun süredir yüz nakli ameliyatı için bekliyordu. Bugüne kadar Şişli Etfal Hastanesi ile Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi’nde çeşitli ameliyatlar geçiren Uğur Acar, dün öğle saatlerinde rutin kontrol için Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’ne gelerek Prof.Dr. Ömer Özkan tarafından muayene edildi, kontrolün ardından otobüs ile Manavgat’a döndü. Acar otobüsten indiği sırada telefonla aranarak, yüz nakli için beklenen kadavranın çıktığı ve acilen hastaneye dönmesi istendi.

ELEKTRİK TELLERİNE VURUNCA

Ahmet Kaya’dan alınan iki kol ve sağ bacağın nakledileceği, Kepez İlçesi’ne bağlı Altıayak Mahallesi’nde oturan Atilla Kavdır, Kepez Belediyesi’nde işçi olarak çalışıyor. Kavdır’ın 11 yaşındayken evlerinin önündeki elektrik tellerine konan güvercinleri uçurtmak için demir sopa ile tellere vurduğu ve bu nedenle
elektrik akımına kapıldığı belirtildi. Bu olaydan sonra hastaneye kaldırılan Kavdır’ın iki kolunun, dirseğin 7 santimetre altından, sağ bacağının da diz üstünden kesildiği ifade edildi.

DÜNYANIN TANIDIĞI EKİP

Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Estetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Ömer Özkan ve ekibi, Türkiye’nin ilk çift kol naklini ve dünyada kadavradan ilk rahim naklini de gerçekleştirdi.

Muğla’nın Milas İlçesi’nde motosikletiyle geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden 23 yaşındaki Fatih Demirel’in iki kolu, 25 Eylül 2010’da, aynı ekip tarafından, Aydın’da 2008 yılında iki kolunu dirsek altından mısır silaj makinesine kaptıran 29 yaşındaki Cihan Topal’a nakledildi.

Prof.Dr. Özkan başkanlığındaki ekip, 9 Ağustos 2011’de de 21 yaşındaki Derya Sert’e 7 saat süren operasyon sonunda dünyanın ilk kadavradan rahim naklini yaptı. Daha önce birçok ülke doktorlarının canlı vericiden denediği, fakat başarılı olamadığı rahim naklini bu kez kadavradan alarak yapan ekip tıp literatürüne geçti. Derya Sert’e, nakilden önce uygulanan tüp bebek işlemiyle hazır bekletilen dondurulmuş embriyo bu yıl Ağustos ayında nakledilecek ve hamile kalacak.

DÜNYADAKİ YÜZ NAKİLLERİ

1994 yılında yüzünü bir makineye kaptıran 9 yaşındaki Hintli bir kız çocuğuna, uzun süren bir ameliyat sonrasında kendi yüzü dikilmişti. Dünyada donörden ilk yüz nakli ise Fransa’da 2005 yılında yüzü bir köpek tarafından parçalanan 38 yaşındaki kadına yapıldı. Fransa’nın kuzeyindeki Amiens kentindeki bir hastanede Dr. Jean-Michel Dubernard öncülüğünde yapılan ameliyatla kadın hastaya burun, dudak ve çene nakli gerçekleştirildi. Hintli kızınki ’kısmen yüz nakli’ olarak kabul edilirken, Fransız kadın tıp tarihine ’tamamen yüz nakli’ olarak geçti. Bugüne kadar dünyada sonuncusu Belçika’da olmak üzere 12 yüz nakli yapıldı


Emre BAYLAN- Erol AKKIR- Akif ARICI / DHA